Nowy regionalizm w badaniach literackich. Badawczy rekonesans i zarys perspektyw

Od pewnego czasu obserwujemy wzrastające znaczenie lokalności i peryferyjności w badaniach literaturoznawczych, któremu towarzyszy wzmożone zainteresowanie regionalnymi aspektami literatury. Jednocześnie znajdujemy się w momencie, w którym wyczerpały się dotychczasowe sposoby badania lokalnej twórczości, a kulturowa reorientacja literaturoznawstwa zachęca, by na nowo sproblematyzować przedmiot badań. Nowy regionalizm w badaniach literackich jest próbą wysondowania sytuacji zastanej i rozpoznania możliwości literaturoznawczej eksploracji regionu. Zawarte tu wypowiedzi badaczy reprezentujących różne akademickie ośrodki ukazują, jak i w jaki sposób (za pomocą jakich metod, gatunków, języków) pisano dotąd o regionie, jakie kwestie znajdowały się w centrum narracji o lokalnej literaturze i w jaki sposób ewoluowały - w relacji do historii, kultury oraz polityki. Pokazują też, co łączy różne ujęcia lokalnej literatury, a co określa regionalne differentia specifica - zwłaszcza w odniesieniu do regionów polsko-niemieckiego pogranicza. Badawczy rekonesans wiąże się z otwarciem perspektywy projektującej możliwy ciąg dalszy, peryferyjna historia literatury domaga się bowiem nowego spojrzenia - w optyce orientacji postzależnościowej i komparatystycznej, polityki miejsca, pamięci oraz postpamięci.