Polanki
Podmiejskie rezydencje mieszczan gdańskich

Historia rozwoju przestrzennego rezydencji położonych na skraju lasu ciągnącego się wzdłuż gdańskiej ulicy Polanki, w których przez kilka stuleci koncentrowało się życie towarzyskie i artystyczne gdańskich elit mieszczańskich.?Granice większości historycznych dworów przy Polankach zostały po wojnie zmienione. Utrzymała się wprawdzie linia regulacyjna ulicy Polanki, ale przebieg granic w sąsiedztwie wzgórz został przesunięty. Parki leśne Dworów I, III i IV przejął Zarząd Lasów Państwowych i prowadzi tam gospodarkę leśną. Korekty przebiegu granic związane z aktualnymi potrzebami użytkowników naruszyły ład przestrzenny dawnych rezydencji (Dwory I, III, IV, V). Istotna sprzeczność z pierwotnymi rozwiązaniami architektonicznymi oraz adaptacje do nowych funkcji mieszkalnych (Dwór I), wychowawczych (Dwór III), szpitalnych (Dwory IV, V) oraz wojskowych (Dwory II i V) wymusiły zmiany rozplanowania zabytkowych budynków. Brak konserwacji i bieżącej troski, wymuszał kolejne remonty. Dwory IV i V pozbawiono rokokowych sztukaterii, Dwory I i II zmieniły rozplanowanie, wszystkie utraciły część zabytkowej stolarki, a Dwór III rozebrano. [?] Współczesny obraz zespołu dworów przy Polankach nie przedstawia się optymistycznie, co nasuwa refleksje zbliżone do tych zapisanych przed dwustu laty we wspomnieniach Joanny Schopenhauer: ?Ciche, opustoszałe, na powolne zniszczenie wydane, stoją obecnie tak niegdyś miłe wiejskie domy. Chwasty i pokrzywy rozpierają się na ogrodowych ścieżkach; wielka ich ozdoba, stare, wspaniałe drzewa, w większej części powycinano lub wyniszczono. Zamilkł miły plusk i szmer wodotrysków. Przewody i wodociągi rozbite, a miejsca po nich zabagnione.?"(fragment książki)