Adam Asnyk

Adam Asnyk - początki twórczości

Co do debiutu autora nie ma pewności - twierdzi się, że Adam Asnyk debiutował w 1870 na łamach dziennika „Kaliszanin” wierszem “Rodzinnemu miastu”, ale istnieje też teoria, że jako poeta debiutował już w 1864 roku i ogłaszał swe utwory pod własnym nazwiskiem, ale także licznymi pseudonimami i kryptonimami. Początkowo poezja Asnyka łączyła w sobie cechy poezji tyrtejskiej z pełnymi smutku lamentami - była wyrazem wewnętrznego rozchwiania podmiotu lirycznego, a rozchwianie i przygnębienie pogłębiły się jeszcze wraz z klęską narodową, po nieudanym powstaniu. W wierszach z lat 1864 i 1865 widać jeszcze ducha romantyzmu. Jest to poezja pełna żalu, niezgody, buntu, ale wreszcie następuje też pokorne poddanie się nakazom Chrystusowej nauki – w wierszu “Pod stopy krzyża”.

Adam Asnyk – poeta czasów niepoetyckich

Około 1870r. Adam Asnyk rozpoczyna poszukiwanie własnej drogi poetyckiej. Pisze wówczas erotyki, poezję refleksyjną i chętnie wykorzystuje motywy ludowe. Duch romantyzmu powoli odchodził w zapomnienie i nastały czasy użyteczności, scjentyzmu i realizmu. Asnyk próbował połączyć te poglądy z idealizmem i w rezultacie powstał cykl 30 sonetów “Nad głębiami”, który przyniósł Asnykowi miano poety-filozofa. Styl sonetów określić należy mianem dyskursywnego. Cechują go: intelektualizacja oraz abstrakcyjność leksyki, brak rozbudowanych obrazów, metafor, porównań. W twórczości Asnyka obecna jest stale nuta patriotyczna, głosząca wiarę w siłę narodu i możliwość odzyskania wolności i może właśnie z tego powodu w czasie okupacji niemieckiej całość twórczości Adama Asnyka trafiła na niemieckie listy proskrypcyjne jako szkodliwa i niepożądana, z przeznaczeniem do zniszczenia.