Czym się kierować wybierając książki do nauki czytania? Sprawdzone porady i propozycje

Jeśli kochasz czytać, to z pewnością z niecierpliwością czekasz na moment, kiedy swoją pasją będziesz mógł zarazić najmłodszych członków rodziny. Dobrze jednak wiemy, że obecne czasy nie sprzyjają czytaniu książek – smartfony, tablety i laptopy wygrywają z literaturą w walce o uwagę malucha. Przychodzi jednak czas w przedszkolu lub zerówce, kiedy dziecko uczy się alfabetu i odkrywa, jak fascynującą przygodą może być czytanie. Jednak zanim maluchowi uda się opanować tę trudną sztukę, czeka go długa i żmudna nauka. Zastanawiasz się, czy da się w przyjemny sposób wprowadzić swoją pociechę w świat liter, słów i zdań? Koniecznie sprawdź, co każdy rodzic powinien wiedzieć o pierwszych książkach swojego dziecka i wyrusz z nim w niesamowitą czytelniczą przygodę!

Jaka powinna być książka do nauki czytania?

Pamiętasz swoją pierwszą samodzielną podróż do świata literatury? Każdy z nas ma z pewnością inne wspomnienia dotyczące samodzielnego czytania książek, ale to co nas łączy to z pewnością fakt, że było to niesamowicie trudne wyzwanie. Jeśli Twoja pociecha znajduje się właśnie na tym etapie swojej przygody z książkami, koniecznie zapoznaj się z naszymi podpowiedziami dotyczącymi wyboru pierwszej książki.

Na co zwrócić uwagę, wybierając książkę do nauki czytania?

• tekst napisany jest dużą, czytelną czcionką - dziecko, które podejmuje pierwsze próby czytania to najczęściej dziecko w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Na tym etapie edukacji kilkulatek dopiero uczy się liter alfabetu lub uczy się, jak składać litery w słowa. Dlatego też ważne jest, aby słowa w książce były napisane prostą czcionką na jednokolorowym tle, a odstępy między wierszami były odpowiedniej wielkości.

• tekst składa się z pojedynczych zdań – jako dorosły czytelnik możesz nie zwracać już uwagi na używanie w książkach zdań złożonych, ale dla dziecka zdania złożone mogą stanowić dużą przeszkodę w rozumieniu sensu czytanej historii. Jeśli maluch dopiero zaczyna podejmować samodzielne próby czytania, zdecydowanie szukaj tekstów, które składają się z krótkich zdań pojedynczych.

• historii towarzyszy atrakcyjna szata graficzna, a ilustracje ułatwiają rozumienie czytanego tekstu – dzieci w wieku przedszkolnym zdecydowanie najczęściej czytają z rodzicami tzw. picturebooki, czyli książki obrazkowe, w których ilustracje są równie ważne jak napisana historia. Dlatego ważne jest, by pierwsze książki do samodzielnego czytania nie różniły się całkowicie od książeczek, które do tej pory znało dziecko. Książki składające się jedynie z tekstu bez ilustracji lub z pojedynczymi czarno – białymi ilustracjami zdecydowanie nie zachęcą kilkulatka do samodzielnego czytania.

• tematyka odpowiada zainteresowaniom dziecka – nie zatrzymuj się na pierwszej lepszej książce do nauki czytania, ale poszukaj takiej, która zainteresuje Twojego kilkulatka. Na szczęście rynek wydawniczy ma na tyle bogatą ofertę, że bez problemu znajdziesz książki, jakich potrzebujesz. Jeśli książka opowiadająca historię o zwierzętach nie zdała egzaminu, a Twój maluch uwielbia kosmos, koniecznie poszukaj lektury o kosmosie dostosowanej do wieku Twojego dziecka.

• tekst dostosowany jest do wieku dziecka – przy wyborze książki dla swojego dziecka koniecznie zwróć uwagę na to, dla jakiego wieku adresowana jest dana publikacja. Jeśli trudno Ci ocenić ten parametr samodzielnie, poproś o radę pracownika księgarni.

• książka jest niewielkiej objętości – cienka książeczka z barwną, atrakcyjną okładką z pewnością nie odstraszy początkującego czytelnika. Zamiast dawać dziecku grubą, chociaż ciekawą książkę zaproponuj niewielkich rozmiarów książkę, której przeczytanie nie zajmie dziecku dużo czasu. Nie chodzi przecież o to, żeby dziecko czytało określoną ilość stron, ale żeby po prostu czytało.

Polecane serie książkowe do nauki czytania

Być może po przeczytaniu wszystkich cech idealnej książki do nauki czytania zastanawiasz się, w jaki sposób masz znaleźć odpowiedni tytuł. Na szczęście z pomocą przychodzą specjalnie opracowane serie czytelnicze adresowane do dzieci, które uczą się czytać. Sprawdź koniecznie nasze propozycje!

„Czytam sobie”

O tej niezwykłej serii zrobiło się głośno już kilka lat temu, a to za sprawą niezwykłego pomysłu, w który zaangażowali się najlepsi polscy ilustratorzy i autorzy literatury dziecięcej, m.in. Rafał Witek, Joanna Rusinek, Emilia Dziubak, Wojciech Widłak, Agnieszka Frączek, Joanna Olech i Agnieszka Tyszka. Seria składa się z trzech poziomów i jest przeznaczona dla dzieci, które zaczynają czytać.

• Pierwszy poziom to seria książek „Składam słowa”, zawierających 150-200 wyrazów, 23 podstawowe głoski oraz ćwiczenia głoskowania.

• Drugi poziom „Składam zdania” to książki zawierające 800-900 wyrazów, dłuższe zdania (również złożone), 23 podstawowe głoski oraz „h”, a także ćwiczenia sylabizowania.

• Trzeci, ostatni poziom o nazwie „Połykam strony” składa się z książek zawierających 2500-2800 wyrazów, wszystkich głosek, dłuższych i bardziej złożonych zdań oraz słownika trudnych wyrazów.

• Po ukończeniu trzech poziomów dziecko nie tylko będzie płynnie czytało, wzbogaci swoją wiedzę o wiele nowych historii i niezapomnianych bohaterów, ale również rozwinie swoją wyobraźnię. W serii Czytam sobie znajdziecie także książeczki, które w przyjemny i prosty sposób wprowadzą dziecko w świat ekologii (Czytam sobie Eko) oraz przybliżą najważniejsze wydarzenia z historii i nauki (Czytam sobie z kotylionem). A dla dzieci, które opanowały już trzeci poziom serii, Wydawnictwo Egmont przygotowało nie lada gratkę czyli pięknie wydane książki dla młodych miłośników czytania (Czytam sobie z bakcylem).

„Książkożercy”

W serii Książkożercy od Wydawnictwa Wilga znajdziesz niedużej objętości, cienkie książeczki, które adresowane są dla dzieci rozpoczynających przygodę z czytaniem. Czekają tu na Was książeczki oznaczone poziomami A, B i C. Seria powstaje przy konsultacji merytorycznej językoznawcy i metodyka z Uniwersytetu Warszawskiego, więc możecie być pewni, że jest to zdecydowanie dobrze opracowana i warta uwaga seria dla najmłodszych pomagająca w ćwiczeniu umiejętności czytania. Dodatkowo w książeczkach dzieci znajdą kolorowe naklejki, które uatrakcyjniają czytanie, a na rodziców czekają pytania do czytanej historii, dzięki czemu mogą sprawdzić umiejętność czytania ze zrozumieniem u swojej pociechy.

• Poziom A – literką A oznaczony jest poziom Książkogryzaków, co oznacza, że książeczki są odpowiednie dla dzieci, które poznają litery lub już poznały cały alfabet i uczą się składać proste słowa. Historie z książeczek dla książkogryzaków oprócz tego, że składają się głównie ze zdań pojedynczych, to również opisane są prostymi słowami, które zawierają jak najmniej znaków diakrytycznych i dwuznaków. Dodatkowo na każdej stronie znajduje się do maksymalnie trzech zdań pojedynczych.

• Poziom B – literką B oznaczony jest poziom Książkołasuchów, co oznacza, że książeczki są odpowiednie dla dzieci, które nie mają problemu z czytaniem prostych słów i zdań oraz radzą sobie z czytaniem słów ze znakami diakrytycznymi i dwuznakami. Z tego względu, że historie dla Książkołasuchów są już trochę trudniejsze w porównaniu do historii dla Książkogryzaków, ważne jest, aby dziecko było gotowe na czytanie zdań złożonych i podejmowało próby ich rozumienia. Na każdej stronie znajduje się od dwóch do pięciu zdań pojedynczych/złożonych, a dodatkowo książeczki zawierają słowniczek trudniejszych pojęć.

• Poziom C – literką C oznaczony jest poziom Książkożerców, co oznacza, że książeczki są odpowiednie dla dzieci, które bez problemu znają i czytają wszystkie litery, rozumieją sens zdań złożonych oraz podejmują próby czytania dłuższych tekstów. Co ważne, historie dla Książkożerców są opisane za pomocą dłuższych zdań złożonych, występują wszystkie znaki diakrytyczne i dwuznaki, jak również mogą pojawić się trudne pod względem ortograficznym wyrazy.

„Już czytam”

Już czytam to dobrze znana od lat, bestsellerowa seria Wydawnictwa Zielona Sowa. Na kolorowych, atrakcyjnych dla dziecka okładkach znajdują się oznaczenia rodzajów serii. Poziom „Już czytam sylabami” to książeczki z czterema prostymi historiami, w których słowa podzielono na sylaby za pomocą wyróżnienia kolorem. Książeczki oznaczone jako „Już czytam” to historie napisane jednokolorową czcionką bez podziału na sylaby – jednak wciąż tekst dostosowany jest do wieku dziecka, które rozpoczyna samodzielne czytanie. Znajdziecie więc tutaj krótkie zdania, duże litery, wciągające opowieści i zabawne, kolorowe ilustracje. Dla małych miłośników zagadek i matematyki polecamy też wyjątkową serię „Już czytam. Zagadki matematyczne”, w której oprócz ciekawej, łatwej do przeczytania historii czekają na małego czytelnika proste zadania matematyczne. Dodatkowo każda książeczka z serii Już czytam uzupełniona jest o łatwe do wykonania zadania po przeczytanym tekście oraz słowniczek trudniejszych wyrazów.

Słowem podsumowania...

Czytanie powinno być dla dziecka przyjemnością. Jeśli zaczniemy od trudnych albo wręcz za trudnych tekstów, dziecko z pewnością nie tylko nie polubi czytania, ale również zniechęci się do podejmowania dalszych prób. Jeśli podczas pierwszych prób samodzielnego czytania maluch będzie potrafił złożyć literki w słowa, a słowa w zdania, będzie dumny z siebie i tym samym umocni się jego wiara we własne możliwości. Zachęcony swoim sukcesem z pewnością będzie gotowy na kolejne ćwiczenia. Nauka czytania będzie dla niego wyzwaniem, ale przy pomocy życzliwego dorosłego miłośnika książek i odpowiednio dobranych książeczek ta przygoda z pewnością zakończy się sukcesem.