Czynnik królika

Wiele lat temu bardzo chciałam zostać aktuariuszem, jak bohater powieści fińskiego pisarza Antti Tuomainena „Czynnik królika”. Ostatecznie zadowoliłam się pracując w dziale ryzyka kredytowego tworząc kwerendy, robiąc analizy i określając grupy ryzyka. Tak, same ekscytujące rzeczy... Czy dlatego tak bardzo polubiłam kierującego się w życiu matematyką i logiką Henry’ego, którego poukładany świat rozsypuje się niczym domek z kart? Gdy w ciągu kilku dni traci brata i bezpieczne stanowisko nie przystając swoimi zwyczajami i charakterem do oczekiwań szefa, otrzymany w spadku po zmarłym park przygody, mimo że nie jest szczytem jego marzeń, może okazać się nowym początkiem. Początek jest jednak dość bolesny, bo mimo że park wydaje się dochodowy, to brat zostawia mu masę długów zaciągniętych u podejrzanych osobników, a Henry sporo będzie się musiał pogłówkować, by nie tyle wyjść na prostą, ile ujść z życiem. Przekona się też, że matematyka, choć bardzo pomocna to nie wszystko i liczą się też ludzie. A wraz z parkiem przejmuje niezwykłą gromadkę stanowiącą jego personel, zarządzanie którym okaże się równie sporym wyzwaniem, jak unikanie spotkań z brutalnymi wierzycielami. Znakomicie się bawiłam w parku przygody dzięki prowadzonej z humorem narracji Henry’ego. Jego stoicyzm, ciągłe analizowanie i czasem nieżyciowe czy staroświeckie podejście budziły mój zachwyt i wywoływały uśmiech. Autor wykreował postać mężczyzny genialnie, dając nam poznać czynniki, które zdeterminowały jego podejście do życia, niechęć do zmian i chaosu, spontaniczności i impulsywności. Swoją precyzją i logiką oraz niedostosowaniem społecznym Henry przypominał mi Scheldona Coopera z „Teorii wielkiego podrywu” i myślę, że ekranizacja tej powieści może odnieść równie spektakularny sukces, jak wspomniany serial. Gdybym miała określić tę powieść jednym zdaniem, powiedziałabym, że to nieco absurdalna, przepełniona czarnym humorem komedia, która bawi i wzrusza dając wiele przyjemności podczas czytania. Znakomity początek trylogii!

Kto już zna twórczość Antti Tuomainena ten wie, co nas może spotkać w kolejnej jego powieści, czym może nas zaskoczyć. Jedno jest gwarantowane, autor ma specyficzny humor i styl. Trzeba się z nim oswoić, aby zrozumieć zamysł autora, fabułę jego utworów. Przekonajmy się, co tym razem na nas czeka ... Spokojne i uporządkowane życie aktuariusza ubezpieczeniowego Henri'ego Koskinena zostaje zaburzone. Zmuszony do odejścia z pracy, nie może sobie poradzić z marazmem i spokojem. Ale to trwa tylko chwilę, wkrótce otrzymuje wiadomość o śmierci brata. Okazuje się, że odziedziczył po bracie park rozrywki. Trudne do ogarnięcia, ułożony matematyk i zwariowany świat rozrywki. Przeciwieństwa. Henri podejmuje wyzwanie i zaczyna prowadzić ten interes. Co się okazuje? Czy podjął jedyną i słuszną decyzję? Park ma problemy finansowe i jest bardzo zadłużony. Wychodzi na jaw, że brat był hazardzistą i się zapożyczył u lichwiarzy. I jak teraz z tego wybrnąć? A na dodatek z kasy firmy znikają pieniądze? Czyżby pracownicy wykorzystywali jego naiwność i brak wiedzy, jak prowadzić taką firmę? Rzeczywistość okazuje się inna i zaskakująca. I co może z tym mieć wspólnego artystka, Laura, którą bohater poznaje w parku rozrywki. Nieśmiało się zakochuje, ale jak to bywa, nie potrafi sobie w ogóle z tym stanem ducha poradzić. Nieporadność to bardzo minimalistyczne określenie jego zachowania. Można się tylko śmiać z jego postępowania w stanie zakochania, bo na poważnie nie sposób tego przełknąć. Czy taki związek na szansę na przetrwanie? Czy Henri ma poważne zamiaru wobec Laury? Nic więcej nie zdradzę, nie mogę zabrać wam emocji, które jeszcze na was czekają … Czynnik królika to dość osobliwa lektura, zdecydowanie inna. Króluje w niej czarny humor, specyficzny klimat, trudny do zdefiniowania. Główny bohater to ekscentryczna postać, z jednej strony nieporadny i wycofany, nie znający życia i nie potrafiący się w nim odnaleźć. A z drugiej odważny i stawiający wszystko na jedną szalę, potrafiący twardo negocjować z przestępcami. Z jednej strony mnie denerwował i wkurzał, z drugiej zadziwiał. To on nadaje ton tej opowieści w zasadzie o niczym. Bo fabuła to drugorzędna sfera, nie mającego większego znaczenia. Można się z niej zatopić i utknąć na dłużej. Bo jest zbyt rozciągnięta i niewiele się dzieje. Ale warto się bliżej przyjrzeć poczynaniom bohatera, który każdą czynność ma wyliczoną i zdefiniowaną na swój matematyczny sposób. To śmieszy, ale i zadziwia. Nigdy nie podchodziłam do życia w taki uporządkowany sposób, co nie znaczy, że nie warto spróbować. Nie wiem, czy jest to łatwe, ale zawsze można się przekonać … Mnie autor nie porwał tą lekturą, a może jeszcze nie dorosłam do tak poważnych klimatów. W moim odczucia można po nią sięgnąć, ale tylko dla bohatera i specyficznego i ciętego języka. Warto się przekonać, czy życie z matematykiem to nuda, niezła zabawa czy matematyczna wyliczanka na każdym kroku … Spróbujcie sami wyliczyć podstawiając odpowiedni wzór, czy warto się zaprzyjaźnić z intrygującym aktuariuszem … I jaki wyszedł wynik?

„Czynnik królika” to książka Anttiego Tuomainena wokół której powstało troszeczkę szumu, dzięki platformie Netflix, która postawiła ją zekranizować. Jednak czy ten szum jest uzasadniony? I tak, i nie. Antti Tuomainen ma dość specyficzny styl i poczucie humoru, przez co do jego książek podchodzę z dużym dystansem. Tym razem książka wykazała się dość oryginalną fabułą, a główny bohater pozwala nam zrozumieć co czują osoby mające problemy w komunikacji międzyludzkiej. Jest to postać wycofana, wzbudzająca wręcz współczucie, ale i urocza. Jego odmienny sposób funkcjonowania powoduje, że nie da się nie zaangażować w jego życie. Tak naprawdę to właśnie on jest jedynym powodem dla którego przebrnęłam przez całą historię. Życie wewnętrzne bohatera niezwykle mnie zaintrygowało, ponieważ mężczyzna tłumaczy sobie rzeczywistość za pomocą matematyki. Ale jak za pomocą równań wyliczyć drugiego człowieka? Nie da się i to właśnie sprawia, że Henri nie potrafi poradzić sobie z najzwyklejszymi rozmowami, a co dopiero w dość kolorowym biznesem i bandziorami na karku. Wspomniałam, że przez książkę przebrnęłam.Dlaczego? Ponieważ po dość ciekawym początku, który wciąga czytelnika coś zaczyna się dziać i niestety strona za stroną troszeczkę psuć. Poza Henrim reszta bohaterów jest dość nijaka. Nie mają charakterów, a jednak jako jedne z kluczowych postaci powinny wykazywać się swego rodzaju charyzmą. Do tego fabuła owiana jest głównie wokół przestępstwa gospodarczego i nie zostało to w żaden ciekawy sposób rozwinięte przez co w pewnym momencie zaczynało wiać nudą, ale na szczęście nie nużyć, bo Tuomainen jest niezłym narratorem. Podsumowując „Czynnik królika” to książka, którą albo się polubi już od pierwszych stron, albo po kilku stronach się ją definitywnie skreśli. Jest to swego rodzaju groteska i komedia o korpo życiu i facecie, który nie do końca sobie rodzi z codziennością, a samo zakończenie przypomina melodramat. Jednak muszę przyznać, że jestem ciekawa co autor zachował na kolejne części, ponieważ „Czynnik królika” to pierwszy tom trylogii. Jeżeli jesteście ciekawi książki to przeczytajcie ją i wyróbcie sobie własne zdanie, którego bardzo jestem ciekawa.