Mowy w obronie obrazów 1

Tom zawiera trzy Mowy Jana z Damaszku powstałe po 726 r., stanowiące polemikę z ikonoklastyczną polityką cesarzy Leona III i Konstantyna V. Tom zawiera polski przekład tych Mów, po raz pierwszy wraz ze zbiorami świadectw patrystycznych dołączonych do każdej z nich. Ukazuje także kontekst historyczny ich powstania.



(opis wydawcy)



Spis treści:



Jan Damasceński i jego mowy w obronie obrazów (wstęp - ks. Józef Naumowicz)  /7



1. Biogram Jana Damasceńskiego, w świetle nowych badań   /7



Mylne dane hagiograficzne - "Mansur syn Sergiusza" - Z Damaszku do Jerozolimy - Kapłan jerozolimski - Coroczne anatemy - Ostatnie lata życia - Pośmiertne potępienie i rehabilitacja



2. Trzy Mowy w kontekście sporów ikonoklastycznych /23



Początek ikonomachii i reakcja Jana - Czas powstania Mów w obronie obrazów - Podłoże sporu: uzurpacka carska - Program pierwszych ikonomachów



3. Pierwsze (drugie) przykazanie Dekalogu w interpretacji Jana Damasceńskiego  /43



Zakaz wizerunków czy idolatrii - Wizerunki zakazane i prawdziwe - Pokłony dozwolone i zakazane



4. Obrazy w Tradycji chrześcijańskiej   /50



Tradycja biblijna i kościelna - Świadectwo Ojców - Tradycja niepisana i liturgiczna - Tradycja apostolska - Świadectwa istnienia obrazów i ich kultu



5. Kluczowe argumenty i pojęcia   /61



Wcielenie jako podstawa uzasadnienia obrazów - Rola materii i znaków materialnych - Koncepcja obrazu i jego relacji do pierwowzoru - Rodzaje i hierarchia obrazów - Pojęcie czci i uwielbienia



6. Recepcja Mów Jana Damasceńskiego, wydania, przekłady  /72



Skromna recepcja bizantyńska - Podstawowe wydania i przekłady w okresie nowożytnym - Uwagi do niniejszego przekładu - Kilka kwestii terminologicznych



Jan Damasceński



Mowy w Obronie Obrazów (przekład)   /84



Mowa I  /4



Rozdz. 1-27 przełożyła M.M. Dylewska



Rozdz. 28-68 (Świadectwa) przełożył ks. J. Naumowicz



Mowa II  /116



Rozdz. 1-22 przełożyła M.M. Dylewska



Rozdz. 23-71 (Świadectwa) przełożył ks. J. Naumowicz



Mowa III  /145



Rozdz. 1-42 - przełożyła M.M. Dylewska



Rozdz. 43-138 (Świadectwa) przełożył ks. J. Naumowicz



Aneks   /203



(opracowanie i przekład ks. J. Naumowicz)



1. Temat kultu obrazów w Wykładzie wiary prawdziwej   /203



2. Pseudo-Jan Damasceński, O herezji ikonoklastów  /217



3. Motyw obrazów w opowieści O Barlaamie i Joazafie  /220



4. Zbiór świadectw w Nauce Ojców o wcieleniu Słowa   /222



5. Tomasz z Akwinu o czci Chrystusa i Jego obrazów   /228



Summary   /236



Wykaz świadectw w zbiorach   /238



Wykaz skrótów  /241



Bibliografia   /243



a. Źródła   /243



b. Opracowania   /252



Indeksy   /264



Indeks biblijny   /264



Indeks osobowy   /270



Indeks geograficzny i nazw etnicznych  /275



Indeks soborów i synodów   /277



Indeks autorów i dzieł starożytnych cytowanych  /278