Outsiderzy, mistyfikatorzy, eskapiści w sztuce XX wieku
Studium postaw twórczych

Praca dr Małgorzaty Stępnik wprowadza czytelnika w fascynujący świat postaci artystów i postaw artystycznych, lokujących się poza akademickimi ujęciami historii sztuki i literatury. Działalność i twórczość tych artystów outsiderów wynika lub powiązana jest zazwyczaj z mistyfikacją. Często wiąże się z motywami podróży w czasie i przestrzeni realnej, ale też wyimaginowanej. Na tom składa się 9 rozdziałów, których bohaterowie, odbijając się jakby w rozbitym i poskładanym zwierciadle, tworzą fantastyczną wizję XX wieku. W europejskiej kulturze często pisze się o depersonalizacji postaci, które w tłumie tracą indywidualne cechy i wygląd. W pracy Małgorzaty Stępnik zawarta jest odmienna pozycja. Pojawiają się w niej bowiem postaci nieistniejące, zmistyfikowane, które, jak pisze autorka zachowują pozór wysokiego prawdopodobieństwa, takie, które choć nie istniały, powinny były istnieć. [...] Praca jest bardzo interesująca, bogata zarówno w nieznaną na ogół w Polsce faktografię, jak i przede wszystkim interpretacje, odwołujące się w szerokim zakresie do światowej literatury naukowej. Wprowadza ona do polskiej humanistyki nowe aspekty badawcze.Z recenzji prof. zw. dra hab. Jerzego Malinowskiego