Polskie modlitewniki różnych wyznań XIX w. R-Ż
Bibliografia R-Ż i uzupełnienia

Kierując się rozstrzygnięciem, że modlitwa (odmawiana i/lub śpiewana), którą posługujemy się w celu nawiązania wewnętrznej łączności z istotą wyższą od człowieka, jest cechą immanentną każdego modlitewnika (wszak bez modlitwy modlitewnik nie istnieje), o zaszeregowaniu danej publikacji do zaproponowanego zespołu druków zadecydowało występowanie w niej tekstu (bądź zbioru tekstów) o określonej strukturze formalno-treściowej, tę łączność umożliwiającą, a tym samym – zaspakajającą określone potrzeby użytkowników. W ten sposób obok klasycznych książek do nabożeństwa (często obszernych i luksusowo wydanych) zarejestrowano tu – na wzór tomów poprzednich – samoistne wydania nabożeństw paraliturgicznych (np. różańców) czy – mniej lub bardziej obszerne – zbiory pieśni nabożnych (z pominięciem publikacji przeznaczonych dla chórzystów i organistów, niepełniących funkcji dewocyjnej). Obok dokumentów przeznaczonych do prywatnego użytku odnotowano druki umożliwiające czynny udział w zbiorowej liturgii. Ponadto starano się odnotować modlitewniki, które adresowano do konkretnej grupy czytelników (np. kobiet, dzieci, reprezentantów różnych profesji), a także te, których tematyka dotyczy konkretnego przedmiotu kultu (np. modlitewniki maryjne) bądź związana jest z konkretnym miejscem pielgrzymkowym (np. książki kalwaryjskie zwane „kalwaryjkami”).