Święta
Źródła i materiały do dziejów wsi 1419-2019

Wieś Święta na Krajnie jest ściśle związana z pobliskim Złotowem. Położona na pograniczu polsko-pomorsko-krzyżackim, została po raz pierwszy wymieniona w źródłach w 1419 r. i niedawno obchodziła jubileusz 600-lecia istnienia. Od samego początku wchodziła do klucza złotowskiego, później do domeny złotowskiej i przynależała do parafii katolickiej w Złotowie. Z mieszaną ludnością pochodzenia polskiego i niemieckiego, czasowo jurystycznie podzielona na część polską i niemiecką – z polskim i niemieckim sołtysem, Święta przeżyła wszystkie losy wsi Pogranicza okresu sprzed i po I rozbiorze Polski. Po powstaniu państwa polskiego w 1920 r. wieś Święta wraz ze Złotowem pozostały w Rzeszy Niemieckiej z wszystkimi tego konsekwencjami. Na powrót do Polski wieś czekała 173 lata, doznając po 1945 r. wielu rozczarowań. Autor, historyk pochodzący ze Świętej, zebrał wszystkie dostępne informacje do historii wsi, przytaczając je w oryginale lub tłumaczeniu. Zebrany materiał podany jest chronologicznie i sięga od pierwszej wzmianki do okresu powojennego. Oprócz historycznych wykazów mieszkańców znalazły się równie informacje na temat strat osobowych w czasie wojen lat 1866, 1870–1871 oraz I i II wojny światowej. Zostały tu uwzględnione również ofiary cywilne II wojny światowej, w tym ludność żydowska. Pracę zamykają informacje dotyczące trzech szkół we wsi: niemieckiej katolickiej, niemieckiej ewangelickiej oraz polskiej. Książkę uzupełniają liczne ilustracje i zdjęcia.