Wielka Wojna nad Nidą
Kronika parafii Imielno (1912-1917)

Publikacja ta stanowi II tom serii "Dzienniki, wspomnienia, pamięt­niki, listy", w której ukazują się źródła do dziejów regionu świętokrzyskiego. Spisaną w latach 1912-1917 kronikę autorstwa ks. Adama Włosińskiego, proboszcza parafii Imielno, opracowali i przygotowali do druku dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys i ks. dr Tomasz Gocel, poprzedzając ją odpowiednim wprowadzeniem oraz biogramem autora i zarysem dziejów parafii Imielno, a także dodając szczegółowe przypisy oraz wykazy i indeksy ułatwiające czytelnikom zapoznawanie się z tekstem. W kronice ks. Adama Włosińskiego z perspektywy małej parafii na Ponidziu przedstawione zosta­ło codzienne życie na kieleckiej prowincji, nagle przerwane dramatycznymi wydarzeniami z okresu I wojny światowej. Wartość tych zapisków polega więc nie tylko na tym, że doskonale pokazuje atmosferę polskiej wsi z początku XX wieku, ale też pozwala zajrzeć za kurtynę przełomowych momentów historii świata. Wydarzenia, fakty znane z dokumentacji oficjalnej byłyby często niepełne, gdyby nie szczegółowe opisy osób biorących w nich udział. Czytelnik może przez wspomnienia ks. Włosińskiego poznać losy osób cywilnych na terenie przyfrontowym nad Nidą i wszelkie zjawiska będące następstwem wojny: głód, choroby, śmierć. Naturalistyczne niekiedy opisy zjawisk i sytuacji z pewnością pobudzą do refleksji nad ogromem wojennych zniszczeń i wielkością ofiary, którą ponieśli zwykli ludzie u progu niepodległości naszej ojczyzny. Lektura tego typu dokumentów z dawnych lat jest nie tylko ważnym sposobem prowadzenia badań dla naukowców, ale też atrakcyjną formą poszerzenia wiedzy dla wszystkich, którzy interesują się historią. Stanowi również cenne źródło poznawcze związane z historią regionu i wpisuje się w działania doty­czące budowania tożsamości lokalnej, tzw. małych ojczyzn.