Żuan Don. Biografia Jeremiego Przybory

Myślę, że Jeremiego Przybory nikomu nie trzeba przedstawiać. Osoba, która na trwałe wpisała się w polską kulturę, stając synonimem elegancji oraz kindersztuby. Piosenki tworzone razem z Jerzym Wasowskim chyba na zawsze, nomen omen, wkomponowano w nasz muzyczny krajobraz. Cytujemy je już od kilku pokoleń — dowcipne powiedzonka, romantyczne wyznania, nie tracą na aktualności. Wychowywana wśród tej poetyki, od dawna interesuje się Przyborą, zwłaszcza w duecie z Agnieszką Osiecką, ale nadszedł czas, aby jeszcze lepiej poznać samego dżentelmena. Naprawdę uradowała mnie wieść o premierze biografii napisanej przed Marię Wilczek-Krupę, dziennikarkę prasową i radiową, mającą na koncie książki o Wojciechu Kilarze, Henryku Mikołaju Góreckim. „Żuan Don” robi wrażenie od pierwszego spojrzenia. To dosłownie potężna lektura, niemal siedemset stron wypełnionych tekstem oraz fotografiami. Ładne wydanie, cieszy mnie, że zdecydowano się na wkładkę ze zdjęciami, to zawsze jeszcze mocniej przybliża opisywanego bohatera. Wracając do kwestii merytorycznych (w końcu szata graficzna jest głównie dodatkiem), nie mogę niczego zarzucić. Na uwagę zasługuje fakt, ze autorka nie stworzyła laurki, pokazała Przyborę takiego, jakim był, z wadami, trudnymi związkami. Uwielbiał kobiety, łamał serca, choć jego też potrafiło pęknąć. Fascynujące historie, aczkolwiek, oprócz prywaty, bardzo ciekawiły mnie sprawy zawodowe. Wiem, iż obszerność publikacji może przerażać, ale w trakcie lektury w ogóle nie czułam nudy. Błyskawicznie przerzucałam kolejne strony. Maria Wilczek-Krupa wykonała tytaniczną robotę, docierając do mnóstwa ludzi związanych z Jeremim, dokumentów, poświęcając na pisanie pięć lat życia. Tym samym, zaproponowała nam, czytelnikom, niezwykle wnikliwą biografię, pełną szczegółów, jednocześnie unikając przysłowiowego „lania wody”. Portret nie tylko Przybory, a również trzech epok. Autorka naszkicowała sugestywny obraz przemian, z jakimi mierzyła się Polska na przestrzeni dziesięcioleci. Reasumując, „Żuan Don” jest doskonałą propozycją dla miłośników twórczości jednej z najjaśniejszych gwiazd kultury. Oceniam bardzo wysoko, biografia, która skutecznie zajęła mi kilkanaście (jeszcze) zimowych wieczorów, przenosząc do nieistniejącego już świata. Świata często skomplikowanego, a równocześnie barwnego, bezkreśnie inspirującego.

Kim był Jeremi Przybora? Pisarz i poeta, wirtuoz słowa, o wysublimowanym poczuciu humoru. Był jedyny w swoim rodzaju, niepokonany i nie mający godnego siebie następcy. Satyryk, założyciel legendarnego i chyba wszystkim znanego Kabaretu Starszych Panów. Myślę, że każdy o nim kiedyś słyszał lub czytał. Teraz mamy doskonałą możliwość bliżej poznać Jeremiego Przyborę, wniknąć w jego bardzo ciekawe i barwne życie, i na dłużej w nim zagościć. Taką szansę dała nam Maria Wilczek-Krupa, która w bardzo wnikliwy i oryginalny sposób przybliżyła nam sylwetkę wielkiego humorysty. Nie będę opisywać jego życia, bo o tym każdy z was może sobie sam przeczytać. Spróbuję jednym zdaniem scharakteryzować bohatera tej opowieści. Człowiek wielu talentów, o osobliwym głosie, mistrz ciętego słowa, amant i kochanek, uwielbiający kobiety, które od lat nieustannie zajmowały honorowe miejsce w jego sercu. Autorka bliżej opisuje każdy z jego walorów, bardzo szczegółowo relacjonuje nam jego życie, jego związki z kobietami. Poznajemy jego przyjaciół i znajomych, legendarne postaci polskiej sceny artystycznej, przenikamy w kręgi Kabaretu Starszych Panów. Poznajemy wiele jego utworów, Maria Wilczek raczy nas fragmentami jego dzieł, co ciekawsze i bardziej wnikliwe przytacza, umiejscawiając w odpowiednim momencie życia artysty. Nie spodziewałam się, że ta pozycja będzie tak drobiazgowa i dokładna, widać od razu, że autorka bardzo rzetelnie podeszła do zadania. I znakomicie je zrealizowała, widoczna jest w każdej chwili jej fascynacja bohaterem, a zarazem ciekawość jego życia. Żuan Don to bardzo obszerna, licząca ponad 600 stron, biografia Jeremiego Przybory. Napisana z rozmachem, z pasją i wielkim zaangażowaniem. Autorka sięgnęła do licznych źródeł, dokumentów, rozmawiała z wieloma osobami, które znały satyryka. I z tej kompilacji różnych materiałów wyłania się obraz artysty, szczery i odważny, bardzo realistyczny i prawdziwy, pozbawiony ubarwień i upiększeń. Możemy piać z zachwytu nad talentem Jeremiego, ale też mieć sceptyczny stosunek do jego podbojów miłosnych i licznych flirtów z kobietami. Wkoło siebie rozsiewał urok i uwodził wzrokiem i elokwencją, aż trudno było się oprzeć jego amorom. Lektura jest wzbogacona wieloma zdjęciami bohatera, jego najbliższych, znajomych i współpracowników. To nie jest historia na dwa wieczory, to ogromna biografia, na którą trzeba zarezerwować wiele zimowych wieczorów. Nie czyta się szybko, bo też jest w niej wiele faktów, wydarzeń, odniesień do określonych sytuacji z przeszłości, mnóstwo nazwisk i dat. Aby to wszystko sobie poukładać trzeba spokojnie się z nią zaprzyjaźnić na dłużej. Ja dałam wam tylko małą namiastkę tego, co was czeka, jak przenikniecie w świat twórcy Kabaretu Starszych Panów. Będzie miło i ciekawie, intrygująco i wesoło, na poważnie i z przymrużeniem oka. Słowem bogata paleta wrażeń przed wami. Zachęcam do sięgnięcia po najnowszą biografię Jeremiego Przybory, tak wnikliwą i obrazową. Jesteśmy w takim okresie roku, że ta opowieść może być znakomitym prezentem dla fanów Przybory. Na pewno każdy z takiego prezentu będzie zadowolony, wszem nie zawsze można się z taką pasją cofnąć w przeszłość i snuć miłe wspomnienia ...